ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟ ΣΤΑΔΙΟ

Στο Παναθηναϊκό Στάδιο ή Καλλιμάρμαρο έγινε η αναβίωση των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων το 1896. Το αρχαίο Στάδιο των Αθηνών υπήρχε στη θέση που βρίσκεται και σήμερα, δίπλα στο λόφο του Αρδηττού, από τον 4ο π.Χ. Αιώνα. Τότε ο χώρος ήταν μια φυσική κοιλότητα του εδάφους ανάμεσα σε δυο υψώματα γύρω από τον ποταμό Ιλισό και τους λόφους Άγρα και Αρδηττό.

Το 330 – 329 π.Χ. ο Λυκούργος έκτισε το πρώτο Στάδιο, με σκοπό να πραγματοποιούνται εκεί οι εορτές των Μεγάλων Παναθηναίων. Την τελική του μορφή, με πεταλοειδές σχήμα και κερκίδες, την πήρε κατά τον 2ο μ.Χ. αιώνα, από τον Ηρώδη τον Αττικό, με μήκος 204,07 μέτρων και πλάτος 33,35 μέτρων και χωρητικότητα περίπου 50.000 θεατών.

Με την πάροδο των αιώνων, ο χώρος εγκαταλείφθηκε, ενώ μέγα τμήμα των υλικών του αφαιρέθηκε για να χρησιμοποιηθεί σε δεύτερες χρήσεις. Το 1870 μεγάλο τμήμα του ξαναήρθε στην επιφάνεια με ανασκαφές που έγιναν στο χώρο. Όταν το 1894 αποφασίστηκε η τέλεση των πρώτων διεθνών σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα, η Επιτροπή Ολυμπιακών Αγώνων προγραμμάτισε την αναμαρμάρωση του αρχαίου Σταδίου. Τη σχετική μελέτη εκπόνησε ο αρχιτέκτονας Αναστάσιος Μεταξάς (1862-1937), βασιζόμενος στην υπάρχουσα θεμελίωση και τα λοιπά ευρήματα των ανασκαφών, προτείνοντας μια λιτή και καθαρή μορφολογικά λύση. Χρησιμοποιήθηκε λευκό πεντελικό μάρμαρο, στο οποίο οφείλει και την ονομασία Καλλιμάρμαρο και η χωρητικότητα του ξεπερνούσε τους 60.000 θεατές.

Το κόστος καλύφθηκε από δωρεά του Γεωργίου Αβέρωφ, αλλά επειδή τα χρονικά περιθώρια έως την έναρξη των Ολυμπιακών Αγώνων ήταν πολύ στενά, μάρμαρα μπήκαν μόνο στις πρώτες σειρές των κερκίδων και τη σημερινή του μορφή, την πήρε το 1900 με νέα έργα που έγιναν.

Από τότε έχει φιλοξενήσει πλήθος αθλητικών και καλλιτεχνικών εκδηλώσεων, όπως στις 4 Απριλίου του 1968 τον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων στο μπάσκετ, με τη νίκη της ΑΕΚ επί της Σλάβια Πράγας με 89-82, μπροστά σε 60.000 θεατές!

Το 1996 έγινε η υποδοχή των Ολυμπιονικών της Ατλάντα και το 1997 φιλοξένησε την Τελετή Εναρξης του 6ου Παγκόσμιου Πρωταθλήματος Στίβου. Στους Ολυμπιακούς του 2004, έγινε ο τερματισμός του Μαραθωνίου δρόμου και η τοξοβολία.